Часта бывае, што ўласнік ці карыстальнікі гісторыка-культурнай каштоўнасці па-наплявацельску ставяцца да яе, дапускаючы, каб вывескі і іншая рэклама перакрывалі архітэктурны дэкор помнікі. Давайце паглядзім, якія ў заканадаўстве маюцца палажэнні наконт гэтага.
Першае і галоўнае палажэнне змяшчаецца ў артыкуле 110 Кодэкса аб культуры:
«3. Сродкі вонкавай рэкламы, якія размяшчаюцца на нерухомых матэрыяльных гісторыка-культурных каштоўнасцях, іх тэрыторыі, не павінны ствараць перашкоды для візуальнага ўспрымання аб’ёмна-прасторавых рашэнняў, элементаў і дэталей архітэктурнага дэкору гэтых гісторыка-культурных каштоўнасцей, а таксама навакольнага асяроддзя.»
Як жа тады з’яўляюцца падобныя вывескі на дэкоры помнікаў архітэктуры? Па-першае, яны маглі з’явіцца да надання ахоўнага статусу каштоўнасці, па-другое, ніхто не адмяняў самавольную ўстаноўку або паблажлівае стаўленне мясцовых органаў да падобных парушэнняў, некампетэнтнасць у сферы аховы гісторыка-культурных каштоўнасцей.
Узгадненне
Мясцовыя органы пры адсутнасці падстаў для адмовы накіроўваюць эскіз вывескі ў Мінкультуры, калі гісторыка-культурная каштоўнасць мае катэгорыю 0, 1, 2 або без катэгорыі (катэгорыя вызначаецца па Дзяржаўным спісе, каштоўнасці без катэгорыі гэта звычайна будынкі ў складзе гістарычных цэнтраў), або пашпарт вывескі ў свой аддзел архітэктуры, калі каштоўнасць мае 3-ю катэгорыю. Пункт 8 главы 2 «Положения о порядке выдачи, продления действия, переоформления и прекращения действия разрешения на размещение средства наружной рекламы из Постановления Совета Министров Республики Беларусь» 07.07.2021 № 395:
в случае размещения средства наружной рекламы на недвижимых материальных историко-культурных ценностях категории «0», «1», «2» или без категории, их территориях и в зонах их охраны направляет эскиз средства наружной рекламы на согласование в Министерство культуры;
передает паспорт средства наружной рекламы для согласования размещения средства наружной рекламы в орган управления архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью местного исполнительного и распорядительного органа, в том числе в случае размещения средства наружной рекламы на недвижимых материальных историко-культурных ценностях категории «3», их территориях и в зонах их охраны;
оформляет договор на размещение средства наружной рекламы.
Звярніце ўвагу, што ўзгадненню падлягаюць не толькі сродкі вонкавай рэкламы на непасрэдна гісторыка-культурных каштоўнасцях, але і на іх тэрыторыі, і ва ўсіх зонах іх аховы, а менавіта: ахоўнай зоне; зоне рэгулявання забудовы; зоне аховы ландшафту; зоне аховы культурнага пласта (слоя). Зоны вызначаюцца паводле праектаў зон аховы, якія можна адшукаць на сайце tnpa.by
У кожнай вывескі дазвол абмежаваны пэўнымі рамкамі, а таму мусіць перыядычна пераўзгадняцца, праўда, ва ўсё той жа Пастанове № 395 называецца толькі ніжняя граніца для гісторыка-культурных каштоўнасцей і наваколляў – ад трох гадоў:
16. Разрешение выдается на срок:
не менее 3 лет … вывески и вывески рекламного характера, размещаемые на недвижимых материальных историко-культурных ценностях, их территориях и в зонах их охраны;
27. Действие разрешения продлевается на срок: не менее 3 лет … вывески и вывески рекламного характера, размещаемые на недвижимых материальных историко-культурных ценностях, их территориях и в зонах их охраны;
Адмова
Калі ж вывеска не адпавядае патрабаванням, які ўсталяваны мясцовымі органамі або маюцца ў іншых заканадаўчых актах (напрыклад, Кодэкс аб культуры) і ТНПА (напрыклад, праект зон аховы), то мясцовы орган мусіць адмовіць у выдачы дазволу паводле пункта 17.3 Пастановы № 395:
17. Местный исполнительный и распорядительный орган, администрация парка принимает административное решение об отказе в выдаче разрешения в случаях и порядке, установленных в статьях 25 и 26 Закона Республики Беларусь «Об основах административных процедур», а также если:
17.3. средство наружной рекламы и (или) его размещение в заявленном месте не соответствуют:
требованиям к размеру и (или) иным техническим характеристикам средств наружной рекламы, установленным решением местного исполнительного и распорядительного органа, администрации парка, а также требованиям к размеру и (или) иным техническим характеристикам средств наружной рекламы, размещаемых на недвижимых материальных историко-культурных ценностях, их территориях и в зонах их охраны, установленным решением местного исполнительного и распорядительного органа, администрации парка по согласованию с Министерством культуры;
иным требованиям актов законодательства, в том числе обязательных для соблюдения технических нормативных правовых актов;
Не працягнуць дазвол ужо існуючай вывескі на помніках катэгорый 0, 1, 2 і без катэгорыі, нават калі яна з’явілася да надання ахоўнага статусу. Патрэбнае ўзгадненне з Мінкультуры. Таксама без шанцаў, калі ёсць парушэнні:
29. Местный исполнительный и распорядительный орган, администрация парка принимает административное решение об отказе в продлении действия разрешения в случаях и порядке, установленных в статьях 25 и 26 Закона Республики Беларусь «Об основах административных процедур», а также если:
29.1. средство наружной рекламы размещается на недвижимых материальных историко-культурных ценностях категории «0», «1», «2» или без категории, их территориях и в зонах их охраны и при выдаче разрешения на его размещение согласование эскиза средства наружной рекламы с Министерством культуры не осуществлялось;
29.2. средство наружной рекламы размещается с нарушением:
иных требований актов законодательства, в том числе обязательных для соблюдения технических нормативных правовых актов;
29.3. органом управления архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью местного исполнительного и распорядительного органа подготовлено заключение:
об оказании неблагоприятного воздействия дальнейшего размещения средства наружной рекламы на состояние недвижимых материальных историко-культурных ценностей категории «3», их территорий и зон их охраны;
о несоответствии размещения средства наружной рекламы требованиям статьи 110 Кодекса Республики Беларусь о культуре;
Артыкул 110 Кодэкса аб культуры глядзі ў самым пачатку артыкула.
У пункце 17.3 Пастановы № 395 згадваюцца «патрабаванні да памеру і (ці) іншых тэхнічных характарыстык сродкаў вонкавай рэкламы, усталяваныя рашэннем мясцовага выканаўчага і распарадчага органа», які могуць паслужыць для адмовы ў атрыманні дазволу або яго працягу. Для Мінска існуе «Рекомендуемые технические параметры размещения средств наружной рекламы и рекламно-информационного оформления в городе Минске из Приложения к решению Мингорисполкома №1854 от 7 июня 2018г. Об утверждении рекомендуемых технических параметров размещения средств наружной рекламы и рекламно-информационного оформления в городе Минске», паводле якіх:
13. Размещение вывесок не осуществляется на лоджиях, балконах, на выступающих фигурных элементах фасадов, пилястрах, фигурных карнизах, с перекрытием архитектурных деталей и элементов историко-культурной ценности (карнизов, фризов, порталов, поясков, обрамлений и др.)… (рис. 7, 8, 9, 10)
18. При установке средств наружной рекламы на поверхности зданий, сооружений, являющихся историко-культурными ценностями либо в зонах их охраны, учитываются следующие факторы:
– архитектурные и стилевые особенности историко-культурной ценности;
– не перекрываются ли архитектурные детали и элементы историко-культурной ценности (карнизы, фризы, порталы, пояски, обрамления и др.).
– вывески, размещаемые на поверхности зданий и сооружений, являющихся историко-культурными ценностями, выполняются в виде отдельных букв без подосновы;
– стороны кронштейна выполняются в размерах не более 70х70 см.;
– не устанавливаются средства наружной рекламы на поверхности зданий, сооружений, являющихся историко-культурными ценностями категорий «0» и «1», не имеющие непосредственное отношение к их функциональному использованию, за исключением средств наружной рекламы, разрешение на размещение которых выданы до вступления в силу настоящих Рекомендуемых технических параметров;
– не устанавливаются новые средства наружной рекламы на фасадах зданий, являющихся историко-культурными ценностями, в виде световых коробов, светодиодных табло и экранов, за исключением средств наружной рекламы, разрешение на размещение которых выданы до вступления в силу настоящих Рекомендуемых технических параметров.
Калі вы знойдзеце падобныя дакументы па іншых гарадах, будзем удзячныя, калі падзеліцеся з намі!
Што рабіць?
- Вам неабходна пераканацца, што вывеска знаходзіцца на гісторыка-культурнай каштоўнасці, на яе тэрыторыі або ў зонах яе аховы. Першае можна праверыць на сайце Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей (для олдаў — спіс у PDF за 2023 год). Другое, па-першае, можна праверыць у праектах зон аховы на tnpa.by (калі ён быў распрацаваны). Зараз праекты зон аховы выключна па-беларуску пішуць, раней было і па-руску — так што пашукайце ў абодвух варыянтах, калі адразу не знайшлі. Калі вывеска не на гісторыка-культурнай каштоўнасці, а побач з ёй, але тая не мае свайго праекта зон аховы, то паглядзіце праекты зон аховы для больш аддаленых аб’ектаў, для гістарычнага цэнтра (часам увогуле робіцца адзіны праект на ўсе каштоўнасці ў паселішчы) — вельмі верагодна, што ў нейкай зоне яна будзе.
- Пачытайце рэгламенты для тых зон аховы, дзе размешчана вывеска, бо ёсць верагоднасць, што пэўныя абмежаванні прапісаныя прама там.
- Зрабіце фотаздымак, на якім будзе добра бачна, што сродак вонкавай рэкламы стварае перашкоды візуальнаму ўспрыманню гісторыка-культурнай каштоўнасці або яе навакольнага асяроддзя, або не адпавядае іншым усталяваным рэгламентам. Няблага таксама высветліць калі вывеска з’явілася – для буйных гарадоў вялікую дапамогу ў гэтым акажуць Яндэкс.Панарамы.
- Напішыце электронны зварот праз сайт обращения.бел у мясцовы орган: у гарадскі ці раённы выканаўчы камітэт. Растлумачце якая вывеска, на вашую думку, парушае заканадаўства, у якім месцы яна размешчана, пералічыце выяўленыя парушэнні (перакрывае дэкор, візуальна забруджвае навакольнае асяроддзе і гд.). Прывядзіце вытрымкі з заканадаўства, якія пацвярджаюць вашую правату (глядзі ў артыкуле вышэй). Патрабуйце не працягваць і ануляваць дазвол на размяшчэнне сродку вонкавай рэкламы, абавязаць уласніка прывесці яго ў адпаведнасць з заканадаўствам (дэмантаваць, перавесіць у іншае месца). Абавязкова спытайце калі быў атрыманы або працягнуты дазвол і на які тэрмін. Для гісторыка-культурных каштоўнасцей катэгорый 0, 1, 2, без катэгорыі ў межах іх зон аховы — запытайце наяўнасць узгаднення эскіза Міністэрствам культуры. Апошнія пункты важныя, калі вы атрымаеце адпіску.
Прыклад звароту
Вывеска «Центральный ботанический сад» на ўваходнай групе ў Цэнтральны батанічны сад Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, які з’яўляецца гісторыка-культурнай 2-й катэгорыі (шыфр 712Г000155), парушае дзеючае заканадаўства ў сферы аховы гісторыка-культурнай спадчыны. Дадзеная вывеска не ўпісваецца ў архітэктуру збудавання, накладваецца на прафіляваны дэкаратыўны паясок антаблемента, чым пагаршае ўспрыманне гісторыка-культурнай каштоўнасці.
Паводле праекта зон аховы батанічнага саду ад 22.01.2015 № 1 уваходная група знаходзіцца ў межах тэрыторыі гісторыка-культурнай каштоўнасці. Згодна з артыкулам 110 Кодэкса аб культуры: «3. Сродкі вонкавай рэкламы, якія размяшчаюцца на нерухомых матэрыяльных гісторыка-культурных каштоўнасцях, іх тэрыторыі, не павінны ствараць перашкоды для візуальнага ўспрымання аб’ёмна-прасторавых рашэнняў, элементаў і дэталей архітэктурнага дэкору гэтых гісторыка-культурных каштоўнасцей, а таксама навакольнага асяроддзя.».
Паводле пункта «Рекомендуемых технических параметров размещения средств наружной рекламы и рекламно-информационного оформления в городе Минске из Приложения к решению Мингорисполкома №1854 от 7 июня 2018г. Об утверждении рекомендуемых технических параметров размещения средств наружной рекламы и рекламно-информационного оформления в городе Минске»:
13. Размещение вывесок не осуществляется на лоджиях, балконах, на выступающих фигурных элементах фасадов, пилястрах, фигурных карнизах, с перекрытием архитектурных деталей и элементов историко-культурной ценности (карнизов, фризов, порталов, поясков, обрамлений и др.)… (рис. 7, 8, 9, 10)
18. При установке средств наружной рекламы на поверхности зданий, сооружений, являющихся историко-культурными ценностями либо в зонах их охраны, учитываются следующие факторы: – архитектурные и стилевые особенности историко-культурной ценности; – не перекрываются ли архитектурные детали и элементы историко-культурной ценности (карнизы, фризы, порталы, пояски, обрамления и др.).
У сувязі з гэтым прашу на падставе пункта 17 «Положения о порядке выдачи, продления действия, переоформления и прекращения действия разрешения на размещение средства наружной рекламы из Постановления Совета Министров Республики Беларусь» 07.07.2021 № 395 не працягваць далей дазвол на размяшчэнне дадзенай вывескі і абавязаць уласніка прывесці яе ў адпаведнасць з заканадаўствам. Таксама прашу дадаткова паведаміць калі быў выдадзены дазвол на размяшчэнне вывескі, ці працягваўся ён і да якога тэрміну дзейнічае.
Улічваючы аднясенне батанічнага саду да 2-й катэгорыі прашу дадаткова паведаміць, ці ўзгадняўся эскіз дадзенай вывескі з Міністэрствам культуры.
Адпіска
«Мне прыйшла адпіска, нічога не змяніць :(»
Можа і не змяніць, але варта паспрабаваць. Пасля атрымання відавочнай адпіскі без абяцання прыняць меры неадкладна (ці пры сканчэнні тэрміну дазволу) абавязкова трэба абскардзіць адказ у вышэйстаячым органе, напрыклад, аблвыканкаме. Мае сэнс паведаміць пра сітуацыю ў Мінкультуры, хоць непасрэдна вырашыць праблему яно можа не ўзяцца. На гэтым этапе важна таксама атрымаць інфармацыю пра даты атрымання ці працягу дазволу, тэрмін яго дзеяння, наяўнасць узгаднення з міністэрствам. Калі вам у адказе так і не паведамілі дадзеную інфармацыю, звяртайцеся туды ж зноў, пішыце, што ў адказе не раскрытыя гэтыя моманты. Мясцовыя органы могуць не жадаць раскрываць такую інфармацыю, калі палічаць, што маюць дачыненне да парушэння. Атрымаўшы інфармацыю, прааналізуйце яе, магчыма, мясцовыя органы некалькі разоў працягвалі тэрмін дазволу для відавочна неадпаведнай вывескі, або цалкам адсутнічае ўзгадненне эскізу з Мінкультуры — на усё гэта варта звярнуць увагу вышэйстаячага органа ці міністэрства ў абскарджанні.
Калі і на абскарджанне прыходзіць адпіска, то застаецца або пісаць у пракурату з просьбай разабрацца ў сітуацыі (не варта баяцца, звычайна зварот), або звяртацца ў суд.
Comments are closed here.