Лы́скаўскі за́мак — былы каралеўскі замак XV—XVIII стст. ля вёскі Лыскава Пружанскага раёна Брэсцкай вобласці. Рэшткі замку — помнік абарончага дойлідства, ахоўваецца дзяржавай.
Паводле праграмы «Замкі Беларусі» запланаванае добраўпарадкаванне замку, на гэтыя мэты выдзеленыя 15 мільёнаў рублёў.
== Апісанне ==
Знаходзіцца за 0,5 км ад вёскі ва ўрочышчы Гарадзішча, ля дарогі на Масевічы. Захаваліся толькі рэшткі былых умацаванняў.
Замак знаходзіўся на правым беразе рэчкі Мухі (Шчыбы). Замчышча квадратнае ў плане, памерам 68х68 м. Па перыметры размешчаныя насыпныя валы. Заходні вал захаваўся параўнальна няблага да цяперашняга часу, мае шырыню 10 м, на вяршыні — пляцоўка шырынёй каля 2 м. Пасярэдзіне яе размяшчаўся праезд у замак. Захаваўся таксама паўднёвы вал і фрагменты ўсходняга. На кутах замчышча стаялі вежы-«круглікі» дыяметрам 8 м (не захаваліся).
Вакол замку праходзіў роў, за якім быў узведзены наступны вал вышынёй 1-1,5 м і шырынёй да 4 м (захаваліся з заходняга і паўднёвага бакоў). На адлегласці 90 метраў ад замчышча размяшчаўся трэці, дугападобны вал і роў, што акружалі замак з поўначы, захаду і поўдня. Унутры валу размяшчаўся праезд, ля якога захавалася вежавае ўзвышэнне. На ўсходзе ўмацаванне замыкалася забалочанымі берагамі ракі.
Адным з першых даследаваў замак у XIX стагоддзі вядомы расійскі археолаг Ф. В. Пакроўскі(літ.) бел., у 1970-х — М. А. Ткачоў. Падчас раскопак выяўлены культурны пласт таўшчынёй 40 см, у якім знойдзеныя дробныя фрагменты паліванай кафлі, кераміка XV—XVII стагоддзяў, кавалкі баразнянае цэглы з вапнай і глінянай абмазкай, іншыя прадметы. Матэрыялы раскопак захоўваюцца ў Інстытуце гісторыі АН Беларусі.
== Гісторыя ==
У XVI стагоддзі Лыскава з’яўлялася вялікакняжацкім сталовым уладаннем і ўваходзіла ў Ваўкавыскі павет Навагрудскага ваяводства. Мяркуюць, што замак у той час мог належаць вялікай княгіні літоўскай і каралеве польскай Боне Сфорцы.
Замак амаль цалкам быў зруйнаваны ў Паўночную вайну 1700—1721 гадоў У XIX стагоддзі фалькларыст М. Федароўскі запісаў мясцовую легенду, паводле якой замкам валодала пані Беня (Бона). Пад час вайны між палякамі і рускімі палац быў разбураны, а Беня, ледзьве ўратаваўшыся, пракляла тых, хто ваяваў, і месца, на якім стаяў палац, што прынёс ёй гора. З той пары, па сцвярджэнні мясцовых жыхароў, па начох на палацавых валах былі чутныя енкі і плач, а часам і агонь, які згасаў з набліжэннем чалавека.
У 1706 годзе ля замку вяліся баявыя дзеянні, пра што таксама захавалася мясцовае паданне, запісанае Міхалам Федароўскім. Пасля бойкі, калі мясцовыя жыхары хавалі забітых, двое з іх заўважылі на трупе аднаго з салдат дарагі п