Мосар — курганны могільнік каля вёскі Мосар Глыбоцкага раёна Віцебскай вобласці. Знаходзіцца за 1,5 км на паўднёвы захад ад вёскі, за 0,5 км на поўдзень ад возера Мосарскае, у лесе.
== Апісанне ==
Датуецца X — пачаткам XI стагоддзя.
Захавалася 10 насыпаў вышынёй 0,5—1,2 м, дыяметрам 6—8 м. Выявіў і даследаваў у канцы XVIII стагоддзя В. Мінліх, які раскапаў 6 насыпаў. Матэрыялы яго даследаванняў захоўваюцца ў Эрмітажы ў Санкт-Пецярбургу.
Пахавальны абрад — трупапалажэнне. Знойдзены бронзавыя бразготкі, рэшткі скураных папружак. Абследавала ў 1981 годзе Л. У. Дучыц.
Шматлікія археалагічныя знаходкі і курганны могільнік сведчаць пра тое, што Мосар з’яўляецца адным з найбольш старажытных паселішчаў у раёне.
== Зноскі ==
== Літаратура ==
Археалагічныя помнікі // Гісторыя Залескага краю / Р. Шарыпкін. — Глыбокае : Вольнае Глыбокае, 2002. — С. 8-13.
Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Віцебская вобласць. — 496 с., іл. — С. 235.
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- у заходняй частцы вёскі Бялавічы, на правым беразе р. Фядоска
- Івацэвіцкі раён
- Адзіночны курган перыяду ранняга сярэднявечча
- пас. Сялібка, 0,2 км на паўднёвы захад ад могілак
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Рагалі, 0,8 км на захад ад вёскі
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Панюшкавічы, 1,2 км на паўночны захад ад вёскі
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Мачулкі, урочышча Балотца
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Малева, урочышча Лука, у лесе
- Бабруйскі раён
- Адзіночны курган перыяду ранняга сярэднявечча
- за 1,4 км на захад ад в. Макаравічы Бабруйскага раёна
- Бабруйскі раён
- Гара Міндоўга
- г. Навагрудак, вул. Мінская
- Навагрудак
- Курганны могільнік-2
- в. Ясянец, на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Сіняя, 0,15 км на паўднёвы захад ад курганнага могільніка-1
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Макаравічы, 0,4 км на паўночны захад ад вёскі, урочышча Старыя Кладкі
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік-1
- в. Ясянец, 0,5 км на поўнач ад вёскі, на правым беразе р. Сіняя
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- в. Гародчына, урочышча Капцы
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік
- за 2,2 км на паўночны захад ад вёскі Малая Гарожа
- Асіповіцкі раён
- Адзіночны курган перыяду ранняга сярэднявечча
- за 0,8 км на паўднёвы захад ад пасёлка Брожа
- Бабруйскі раён
- Курганны могільнік
- на паўночны захад ад вёскі в. Агула Асіповіцкага раёна
- Асіповіцкі раён
- Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча
- за 0,1 км на паўночны захад ад в. Банёўка Бабруйскага раёна
- Бабруйскі раён